VENETIË |
De Dogenstad
Venetië is gebouwd op meer dan 100 eilanden en wordt doorkruist door 150 kanalen die door 400 bruggen overspannen worden. De naam is afgeleid van de Veneti een volk dat in Veneto woonde voordat de Romeinen de streek veroverden in de 3de eeuw.
|
|
Op en rond het San Marco-plein De sestiere San Marco, waarvan ook het kleine eiland San
Giorgio Maggiore deel uitmaakt, is één van de 6 buurten van Venetië.
Centraal in de wijk ligt de Piazza San Marco dat tijdens haar lange
geschiedenis het toneel was van optochten, processies, demonstraties en
carnavals. Aan de zeekant staan
twee enorme granieten zuilen, één met de leeuw van St. Marco en een met een
beeld van de Heilige Theodorus. Tot
halverwege de 18de eeuw werden misdadigers hier terechtgesteld.
Zelfs nu weigeren bijgelovige Venetianen tussen de zuilen door te lopen.
|
||
De Byzantijnse San Marco-basiliek werd gebouwd om het graf
van de patroonheilige van de stad, de Heilige Marcus een waardevolle plaats te
geven. De 17de eeuwse
mozaïeken op de voorgevel zijn een voorstelling van hoe het lichaam van San
Marco - naar men zegt onder plakken varkensvlees - door de Venetianen uit
Alexandrië meegenomen werd. Boven
de hoofdingang staan vier bronzen paarden, replieken van de uit Constantinopel,
meegebrachte originelen, die te zien zijn in het kerkmuseum.
Vijf met mozaïeken versierde koepels sieren de kerk. De goudkleurige
mozaïeken stammen uit de 12de en 13de eeuw en de
steentjes glinsteren zo omdat ze onder variërende hoeken geplaatst zijn.
Het pronkstuk van de basiliek is ongetwijfeld de Pala d’Oro, een
schitterend altaarstuk uit de 10de eeuw door goudsmeden gemaakt.
De 250 gouden panelen zijn versierd met émail en edelstenen. |
||
Van op de Campanile, een 99 meter hoge klokkentoren, heeft
de bezoeker een fantastische zicht over de stad, de lagune en de toppen van de
Alpen. Op 14 juli 1902 stortte de
oorspronkelijke toren in, maar werd in zijn oorspronkelijke staat herbouwd. |
||
Het Palazzo Ducale kreeg tijdens de 14de en de
15de eeuw zijn huidige vorm. Ten
tijde van de republiek deed het dienst als bestuurs- en gerechtsgebouw en was
het tevens een gevangenis. De gotische hoofdgevel is opgebouwd uit spitsbogen met
erboven twee smallere bogen. Op het
binnenplein zien we de Scala dei Giganti, de Trap van de Reuzen, met de
standbeelden van Mars en Neptunus. Op
de overloop werden de dogen gekroond.
Binnenin het paleis is er een unieke verzameling muur- en
plafondschilderijen die de macht en de luister van de Serenissima moesten
benadrukken en indruk maken op de gezanten en hoogwaardigheidsbekleders.
De Ponte dei Sosper, de wereldberoemde Brug der Zuchten, verbindt aan de
achterzijde het Dogenpaleis met de gevangenis, waar onder andere Casanova
gevangen zat. |
||
De wijzerplaat van de Torre dell`Orologio, een fraai
versierde klokkentoren in renaissance stijl, is versierd met de tekens van de
dierenriem. De bronzen “Mori” slaat al 500 jaar lang de uren.
In de Procuratie Vecchei waren de procuratoren, belast met het onderhoud
van de basiliek, gevestigd. Aan de
andere kant van het plein ligt de Procuratie Nuove uit de 17de eeuw.
Het Museo Correr herbergt een uitgebreide collectie meesterwerken uit de
Renaissance en documenten die door abt Teodoro Correr in 1880 de stad naliet. |
||
Van op het San marco-plein vertrekken verschillede
wandelingen die toelaten Venetië te ontdekken.
Op de Salizzade San Moisè staat de barokke San Moisè-kerk uit 1668.
In de barokke gevel van de Chiesa del Giglio, ook wel de Santa Maria
Zobenigo genoemd, zijn de portretten van de Barbaro-familie verwerkt.
De kerk van San Stefano werd als gevolg van moorden, aanslagen en
gewelddadige incidenten verschillende malen ontwijd. La Fenice is het oudste theater van de stad en dateert van
1792. Het Palazzo Contarini del
Bovolo, bekend om zijn sierlijke buitentrap, werd in de 15de eeuw
gebouwd door de Contarini’s, een familie geleerde die bekend stond als “De
filosofen”. Boven één van de altaren van de Chiesa San Salvatore, één van
de mooiste renaissance kerken van Venetië, hangt “De Verkondiging”, een
werk van Titiaan uit 1566. De Merceria del Capitelo, de Merceria Zulian en de
Merceria dell`Orologio zijn de bekendste en duurste winkelstraten van Venetië.
Hier zijn enkele winkels waar carnavalmaskers worden vervaardigd en
verkocht. De traditie van het Venetiaanse carnaval begon in de 11de
eeuw en bereikte zijn hoogtepunt in de 18de eeuw.
De maskers stellen figuren uit de geschiedenis van de stad voor.
De meest traditionele vorm is de pestdokter.
Van een kleien basisvorm wordt een gipsen mal vervaardigd.
Een mengsel van papier en lijm wordt in de mal gedrukt en laat men hard
worden. Eens gedroogd lijkt het op
porselein. Het masker wordt dan
gepolijst, de ogen worden uitgesneden en de gelaatstrekken aangebracht.
|
||
Door het rustige Dorsoduro Dorsoduro is met San Marco verbonden door de Ponte dell’
Accademia. Via deze brug, aangelegd
door de Oostenrijkse gouverneur, kon hij zijn troepen sneller door de stad
verplaatsen. Accademia bezit een grote verzameling Venetiaanse kunst en
is gevestigd in de voormalige gebouwen van de kerk Santa Marie della Carita uit
het midden van de 15de eeuw. Het
Palaccio Venier herbergt de Guggenheim Collectie. Ons uiteindelijke doel op deze wandeling is de Santa Maria
della Salute gebouwd op de Punta della Salute. Dit pronkstuk van Venetiaanse barok werd gebouwd als
gedachteniskerk voor de pestepidemie die Venetië in 1630 teisterde.
In de kerk zijn talrijke kunstwerken te bewonderen waaronder een vroeg
meesterwerk van Titiaan dat de Heiligen Marcus, Cosmas, Damiaan, Rochus en
Sebastiaan voorstelt.
|
||
Het Fondamenta Gherardini is één van de mooiste kanalen
van de wijk. Op de Ponte dei Pugni,
die het kanaal overspant, vonden in het verleden stevige vuistslaggevechten
plaats tussen rivaliserende clans. Toen
de gevechten zo bloedig werden, verbood in 1705
de Raad van Tien ze.
Van op de brug zien we het barokke Ca’ Rezzonico waar
sinds 1994 het Museo del Settecento Veneziano is in ondergebracht.
De kamers zijn ingericht stijlmeubelen en versierd met fresco’s en
schilderijen. De balzaal heeft
sierlijke kroonluchters en een fraai meubilair.
Een monumentale trap leidt naar de verdiepingen.
De bovenste verdieping is een reconstructie van een 18de
eeuwse apotheek. Aan de oevers van het Canal Grande staan het fraaie Palazzo Nani, het 15de eeuwse Palazzo Giustinian, waar Richard Wagner verbleef toen hij in 1858 de tweede acte van Tristan en Isolde schreef en het prachtig gelegen Ca’ Foscari waar in 1574 Hendrik III van Frankrijk logeerde.
|
||
De historische gebouwen van de tweelingswijk San Polo en
Santa Croce Naar verluid vestigden de eerste bewoners zich op het
kleine eiland Rivus Altus of “Hoge oever”.
De naam werd later verbasterd tot Rialto. Vanaf de 11de eeuw werd hier markt gehouden
waardoor de wijk uitgroeide tot het commerciële centrum van Venetië.
San Polo is nog steeds een levendige buurt met marktkraampjes, winkels en
buurtcafés. Santa Croce
daarentegen bestaat voornamelijk uit dicht op elkaar gepakte huizen, straten en
pleinen. In de 12de eeuw werd bij Rialto een eerste
houten brug over het Canal Grande gebouwd.
Toen ze in de 16de eeuw bouwvallig was geworden, koos een jury
voor een ontwerp van Antonio da Ponto. In
1591 was de brug, voorzien van 2 rijen winkeltjes, voltooid en tot in 1854 was
ze de enige weg over het kanaal. Via de kerk San Giacomo di Rialto, bekend om de enorme
24-uursklok met onbetrouwbare tijdsweergave, gaan we naar de drukke Rialto markt
waar fruit en groenten afkomstig van de lagune-eilanden en vleeswaren te koop
worden aangeboden. Op de Peschiera,
de vismarkt, wordt al eeuwenlang verse vis en schaaldieren verkocht.
|
||
Campo San Polo is - op het San Marco plein na - het
grootste plein van Venetië. Sinds
de 15de eeuw wordt het gebruikt voor stierengevechten, parades en
marktkramen. De neoklassieke San
Polo-kerk heeft een Campanile uit de 14de eeuw. De Santa Maria Gloriosa dei Frari werd in de 13de
eeuw gebouwd door Franciscaner monniken. Eén
eeuw lang werd aan deze gotische kerk gebouwd.
In de kerk zijn vele kunstwerken, kapellen en monumenten waaronder het
monumentale graf van Titiaan uit 1853. Prachtig
is de schilderij “Maria Hemelvaart” uit 1516.
Titiaan werkte er twee jaar aan. In 1564 kreeg Tintoretto de opdracht de Scuola di San
Rocco te versieren, een werk dat 23 jaar duurde. Een kanonskogel in de gevel van de 17de eeuwse San
Nicolo da Tolentino herinnert aan het Oostenrijks bombardement tijdens het beleg
van 1849. Midden in een rustig buurt van Santa Croce staat de San Giacomo dell’ Orio waarvan de naam “Allioro” verwijst naar het peperboompje dat naast het gebouw stond. De Fondaco dei Turchi was in de 13de eeuw het grootste palazzi aan het Canal Grande. In 1621 verbouwden de turken het tot pakhuis. De voorgevel van Ca’ Mocenigo is onopvallend maar het rijk versierde interieur is onveranderd gebleven sinds de 18de eeuw en deze patricierswoning is een bezoek waard.
|
||
Op zoek naar authenticiteit in Cannaregio De wijk Cannaregio heeft smalle straatjes, kleine winkels
en eenvoudige cafés. Via de barokke San Marziale met fraaie rococo
plafonschilderingen van Sebastiano Ricci, gaan we naar het Campo dei Mori.
Het plein is genoemd naar de beelden van de 3 broers Mastelli - afkomstig
uit Morea - die in de muren van één van de huizen zijn uitgehakt.
Aan het Fondamento dei Mori woonde van 1574 tot aan zijn dood in 1594 de
schilder Tintoretto. Het huis is
herkenbaar aan de oriëntaalse koopman met de tulband op de gevel. De gotische Madonna dell’Orto is versierd met
schitterende werken van Tintoretto. Ze
heeft een rijkversierde gevel en ontleent haar naam aan een Mariabeeld gevonden
in een nabije groentetuin. Via de
Fondamenta della Sensa, een vredige gracht, komen we aan het Ghetto.
Toen in 1516 de Raad van Tien besloot dat alle joden van Venetië op het
eiland Cannaregio moesten wonen, ontstond deze joodse woonwijk. Christelijke
bewakers hielden toezicht op de 2 toegangspoorten.
Overdag mochten de joden het ghetto uit maar ze moesten een
herkenningsteken en een hoofdbedekking dragen.
De enige beroepen die ze mochten uitvoeren, waren textielhandelaar,
geldschieter en arts. Pas in 1866
werden deze beperkingen opgeheven. De gevel van de Santa Maria dei Miracoli is een
meesterwerk van kleurig marmer, kunstige bas-reliëfs en sculpturen.
In de buurt werd rond 1254 Marco Polo geboren.
Op 18 jarige leeftijd verliet hij Venetië voor een reis naar het hof van
Koeblai Khan waar hij meer dan 20 jaar als reizende diplomaat verbleef.
|
||
Op ontdekking in Castello Castello is genoemd naar het 8ste eeuwse fort
dat op het eiland San Pietro stond. Hier
vestigden de eerste Venetianen zich. We wandelen naar de 9de eeuwse San Zaccaria
kerk waarvan Coducci de gotische gevel met renaissancistische details verrijkte.
Via het gotische Palazzo Priuli waarvan de 16de eeuwse
fresco’s verdwenen zijn, komen we aan de San Giorgio dei Greci met zijn scheve
campanile. De plafondschilderingen in de 15de eeuwse La Pietà
dateren uit 1755 en zijn van de hand van Giambattista Tiepolo.
In de kerk, beroemd om zijn uitstekende akoestiek, dirigeerde Vivaldi het
koor en het orkest tussen 1703 en 1740. De kerk Santi Giovanni e Paolo, rond 1400 gebouwd, is
indrukwekkend door zijn architectonische strakheid. In de kerk waarvan de ingang versierd is met Byzantijnse reliëfs
en renaissance beelden, zijn de graven van 25 dogen. In het Arsenale werden de ongenaakbare oorlogsschepen van
de Venetiaanse zeemacht gemaakt. In
de 16de eeuw op het hoogtepunt van de Venetiaanse macht werkten er
16.000 meesterscheepsbouwers volgens een lopende bandsysteem.
Binnen de 24 uur werd een volledige Venetiaanse galei gebouwd en
opgetuigd. Leeuwen bewaken de
toeganspoort. Ze werden door
admiraal Monosini in 1687 uit Piraus, de havenstad van Athene, geroofd.
|
||
Langs de oevers van het Canal Grande Met de vaporetti varen we het Canal Grande af.
We schepen in ter hoogte van de San Simeone Piccolo, één op het
Pantheon in Rome geïnspireerde kerk uit 1738.
We varen langs de San Marcuola waarvan de bouw startte in 1728 en de
gevel tot op heden nog steeds niet voltooid is.
In de gevel van het gekartelde Deposito del Megio, waar in de 15de
eeuw graan werd opgeslagen, is een leeuw van San Marco verwerkt.
We komen vervolgens langs het Palazzo Belloni Battagia, getooid met
opvallende pinakels, het Palazzo Tron en de barokke San Stae uit 1709 met
marmeren beelden van de hand van de beeldhouwer Domenico Rossi.
De bouw van het statige barokke paleis Ca’ Pesaro, dat
in 1897 in gebruik werd genomen als expositieruimte, duurde 58 jaar.
De Ca’ Corner della Regina kwam aan deze naam doordat in 1454 Catherina
Cornaro, die later koningin van Cyprus werd, hier geboren werd.
Ca’ d’Oro is ongetwijfeld het bekendste gotische paleis van Venetië.
De gevel van dit pronkstuk is versierd met fraaie ojief-ramen, oriëntaalse
pinakels en marmeren tracering. Onder de Rialto-brug doorvarend komen we aan het Fondaco dei Tedeschi dat vroeger als pakhuis en herberg diende voor de Duitse handelaren. Het Pallazzo Moro Lin wordt ook nog het paleis met de 13 vensters genoemd. Het ontstond toen de schilder Pietro Liberi in de 17de eeuw 2 gotische huizen liet samenvoegen. La volta del Canal is een scherpe bocht in het kanaal en is sinds jaar en dag de eindstreep van de jaarlijkse Regata Stonica die in september wordt gehouden. Naast Ca’ Foscari uit 1437 staat het Palazzo Balbi waar tijdens de franse bezetting Napoleon verbleef.
|
||
Via het Palazzo Barbarigo dat versierd is met mozaïeken
uit 1887 en het Palazzo Venier dei Leoni uit 1749, dat de bijnaam “Il palazzo
nonfinito” heeft en waar de kunstverzamelaarster Peggy Guggenheim schilderijen
en beeldhouwwerken onderbracht, komen we aan het verdoemde Ca’ Dario uit 1487
dat een verleden van moord, bankroet en zelfmoord kende.
Het Palazzo Salviati heeft een prachtig glasmozaïek op de gevel. Eens voorbij de imposante Santa Maria della Salute en het
douanekantoor Dogana di Mare, gekroond met een windhaan in de gedaante van
Fortuna, krijgen we een adembenemend zicht op de Dogana met het Dogenpaleis, de
Campanile, de koninklijke tuin Gardinetti Reali en de Zecco, waar vroeger de
stadsmunt geslagen werd.
|
||
Met de vaporetti naar de eilanden in de Laguna Veneto De kerk en het klooster van San Giorgio Maggiore werden
tussen 1559 en 1580 gebouwd in de klassieke stijl van het oude Rome.
Santa Maria della Grazza is een pleisterplaats voor
pelgrims op weg naar het Heilig Land. In
de kerk staat een Mariabeeld dat uit Constantinopel werd meegenomen. In 1717 vestigde de Armeense monnik Manug di Pietro,
gevlucht voor de turken zich op het groene kloostereiland San Lazzaro degli
Armeni. Het Lido, een smalle zandbank die een natuurlijke barrière
tussen Venetië en de open zee vormt, ontwikkelde zich in de 19de
eeuw als badplaats. Op San Michele, het ommuurde dodeneiland liggen beroemde
schrijvers en kunstenaars begraven naast onbekende Venetianen in bewerkte
kapellen en grafzerken. Sinds 1291 is Murano het centrum van de glasindustrie.
Toen werden de ovens en glasblazers vanwege het randgevaar en de rookoverlast
van Venetië naar hier overgebracht. De
felgekleurde huizen van Murano, dat net als Venetië een cluster van eilanden
verbonden door bruggen is, weerspiegelen zich in het water van de kanalen.
De apsis van de Basilica dei Santi Maria e Donato wordt gevormd door
Veneto-Byzantijnse zuilen en bogen. De
middeleeuwse mozaïeken, die geometrische figuren, exotische vogels, mythische
creaturen en Maria voorstellen, bevatten fragmenten van antiek glas afkomstig
van de glasfabrieken op het eiland. Burano is een levendig eiland in het noordelijke deel van
de lagune. Het dichtbevolkte eiland
met zijn vele kleurig beschilderde huizen is beroemd om zijn kantwerk dat vooral
vrouwenarbeid is. In de 16de
eeuw was kant uit Burano - bekent als “Punto in aria” – in Europa geliefd.
De buranezen zijn voornamelijk vissers en de lagune is hun domein.
|
||
http://www.walksinsidevenice.com
|
||